-
1 dimitto
dī-mitto, mīsī, missum, ere1) распускать (exercitum Cs; senatum C; ludos L)2) рассылать (nuntios in omnes partes Cs; litteras per omnes provincias C и circum municipia Cs)d. aciem (oculorum) in omnes partes O — озираться вокругd. animum ignotas in artes O — предаться размышлению о неведомом (ещё) искусствеd. uxorem (e matrimonio) Su — развестись с женойd. equos Cs, V, T — сойти с коней (преим. для боя в пешем строю)d. creditorem PJ, Dig — удовлетворить кредитораd. debitorem Dig — простить должнику долг4) выпускать из рук, ронять, бросать (signa ex metu Cs; librum C; d. praedam speratam e manibus Cs)febris dimittit aliquem CC — лихорадка проходит у кого-л.5) упускать (d. maximarum rerum opportunitatem QC); утрачивать, терять ( fortunas morte C)cavendi nulla est dimittenda occasio PS — ни в каком случае не следует пренебрегать предосторожностьюdimissā ānimā Lcr с — утратой души6) оставлять, отказываться, снимать, прекращать (d. quaestionem C; oppugnationem Cs); расторгнуть ( matrimonium Su)d. jus suum C — отказываться от своего праваd. injuriam impunitam C — оставить правонарушение безнаказанным7) бросать, оставлять мысль (о чём-л.) (d. Italiam Cs; provinciam L; triumphum Su)8) освобождать (aliquem e custodia L)d. aliquem a suspicione Pt — снять с кого-л. подозрениеd. alicui tributa T — простить кому-л. (не взыскивать) подати9) отпускать, прощать (debita, peccata, delicta alicui Eccl)10) оставлять после себя (в качестве наследников или наследства) (patrem matremque CTh; usum fructum alicui CTh) -
2 sugillo
sūgillo, āvī, ātum, āre1) избивать до синяков ( athletam Sen); подбивать ( oculos alicui Vr)sugillata (sc. loca) PM — синяки, кровоподтёки2) издеваться, оскорблять (viros L; miserias Pt)3) подсказывать, внушать (verba alicui, Eccl) -
3 calumnior
ātus sum, ārī depon. [ calumnia ]1) клеветать, ябедничать, порочить, злонамеренно нападать, злословить (aliquem и aliquid C, Q, Sen, Dig и alicui Eccl); строить козни2) извращать, искажать, злонамеренно перетолковывать ( verba juris Dig)3) придираться, порицать ( festinationem alicujus Q)c. si quis voluerit, quod... Ph — если кто-л. вздумает попрекнуть (меня) тем, что.. -
4 condescendo
con-dēscendo, —, —, ereнисходить, спускаться ( alicui Eccl) -
5 contrado
con-trādo, trādidī, trāditum, ereпередавать, выдать (aliquem и aliquid alicui Eccl) -
6 intimo
āvī, ātum, āre [ intimus I \]1) вкладывать, бросать (aliquid gurgiti Sol, Amm)2) внедрять, запечатлевать ( imaginem sibi Tert)3) извещать, сообщать (aliquid de aliquā re Treb etc.; aliquid alicui Eccl, CTh) -
7 misereor
er(i)tus sum, ērī depon. [ miser ]иметь сожаление, испытывать сострадание, сочувствовать, соболезновать, жалеть, сжалиться (alicujus, alicujus rei Acc, Lcr, V etc., поздн. тж. alicui Eccl); редко impers.miseretur aliquem alicujus (rei) Ter, C — кто-л. чувствует сострадание к кому-л. (чему-л.). — см. тж. miseret -
8 obludo
-
9 proficuus
prōficuus, a, um [ proficio ] -
10 dono
dōno, āvī, ātum, āre [ donum ]1)а) даритьalicui aliquid C, Cs etc. (aliquem aliquā re C, L, Su, QC) — подарить кому-л. что-л. (одарить кого-л. чем-л.)б) уделить ( alicui totam horam M)d. aliquem civitate C — присвоить кому-л. права гражданстваd. meritos in proeliis Sl — наградить отличившихся в бояхв) даровать ( alicui immortalitatem C); преподносить ( alicui munus C)2) не взыскивать, прощать, отпускать (d. alicui aes alienum C; poenam Sen; alicui syllăbam barbare pronuntiatam Ap; peccatoribus delicta Eccl)d. patrem filio (dat.) Just — помиловать отца ради сынаd. legem Pt — отказаться от судебного преследования3) отказыватьсяd. inimicitias suas rei publicae (dat.) C — отказаться от вражды в интересах (ради) государстваspes suas ambitioni d. Pt — пожертвовать своими чаяниями ради (мелкого) тщеславия -
11 offero
of-fero, obtulī, obi ātum, of ferre1) представлять, предъявлять (aliquid non modo ostendere, sed etiam o. C)o. crimina C — выдвигать обвинения2)а) противопоставлять, выставлять навстречу ( aciem strictam venientibus V); подставлять ( telis corpus suum C)б)o. se или pass. offerri — представляться, показываться, являться (se o. in somnis alicui V)res oblata V — явлениеoffertur occasio Cs, PS — представляется случайo. se (obviam) alicui O — идти кому-л. навстречуo. se — противиться, бороться, восставать (hostibus Cs; sceleri alicujus C)3) предлагать (victoriam certain aut pacem L; alicui operam suam L)quae fors obtulerat T — (всем,) что оказывалось под рукой, т. е. чем попалоo. se C — предлагать свои услугиo. se periculo C — подвергать себя опасностиo. vitam in discrimen C — подвергать жизнь (свою) опасностиo. se morti C, Cs и ad mortem C — обрекать себя на смерть (жертвовать своей жизнью) (se o. pro patriā ad mortem C)4) оказывать (alicui beneficium Cs; auxilium LM); доставлять ( laetitiam alicui Ter); причинять ( mortem alicui C); наносить ( injuriam immerenti Ter)5) культ. приносить, жертвовать Eccl -
12 gratia
I grātia, ae f. [ gratus ]1) привлекательность, приятность, прелесть (in vultu Q; sermonis Attici Q; villae PJ); изящество (formae O; plenus jucunditatis et gratiae, sc. Horatius Q)2) благосклонность, милостьin gratiā esse C — быть в милости, пользоваться благосклонностьюgratiam alicujus sibi conciliare C — снискать себе чью-л. благосклонностьgratiam inire ab aliquo C, ad и apud aliquem L или alicujus QC — войти в милость к кому-л.sequi gratiam alicujus Cs — стараться приобрести чью-л. благосклонностьin gratiam alicujus L — из любезности к кому-л. или в чью-л. пользуfacere dicendi gratiam alicui L — дать кому-л. возможность высказатьсяgratiam ab aliquo petere Pl — просить у кого-л. милости (одолжения)3) снисхождение, прощениеgratiam alicui facere juris jurandi Pl — освободить кого-л. от клятвыde cenā facio gratiam Pl — за обед благодарю, т. е. от обеда отказываюсь4) влияние, авторитет, вес ( alicujus apud aliquem C)5) дружественная связь, взаимное согласие, дружба (esse in gratiā cum aliquō C; aliquem in gratiam recipere Cs)cum bonā gratiā Ter, C — дружелюбноin gratiam redire cum aliquo Ph, C — помириться с кем-л. или простить кому-л.restituere aliquem in bonam gratiam alicujus (или cum aliquo) Ter etc. — помирить кого-л. с кем-л.gratias agere alicui C — благодарить кого-л., выражать признательность кому-л.habere gratiam alicui C, усил. gratias agere atque habere C, Ap — питать благодарность, быть благодарным, признательнымgratiam referre (persolvere, reddere) C etc. — отблагодарить, воздать за благодеяние, отплатить услугой за услугуgratiast (= g. est) Pl, Ter — благодарю — см. gratis7) милость, благодать (g. gratis data Aug; g. caelestis Eccl)II grātiā praep. cum gen. [ из abl. от gratia I ]ради, для, из-за (hominum g. C)eā gratiā Sl — вследствие этого (того) (редко впереди genetiv'a: g. patris Lampr) -
13 detraho
1) стаскивать, снимать (aliquem equo L, de curru C; stramenta e mulis Cs; anulum de digito Ter, C и e manu VM; vestem corpori QC; armillas lacertis Pt; figuram ab ore Prp)2) валить, низвергать, разрушать (statuas Just; muros T)tauros ad terram cornibus d. Su — пригнуть быков за рога к земле4) сцарапывать, стирать ( nomen ex scuto bAl)5) сдирать (pellem H, Ph; coria occisis Mela)6) отрывать ( malleolos viti Col)detractis pinnis Ap — вырвав перья, т. е. «подрезав крылья»7) состригать, снимать (pecori lanas Q; capillos CA)8) мед. выпускать, удалять (sanguinem venis Lcr; materiam per alvum Scr)10) вынимать (lapidem ex opere PJ; fetus nido V)11) выпускать, пропускать (litteras, syllabas Q)12) выделять, уводить ( ex acie singulas cohortes Cs)13) уносить, похищать (spolia hostium templis L; gladium delubro Martis Su)14) сбавлять, скинуть (aliquid de totā summā C; d. pondus Nep)d. de famā alicujus C — порочить чью-л. славуd. alicui fidem Q — лишить доверия кого-л. (не верить кому-л.)15) уменьшать, низводить, умалять, принижать ( majestatem regum ad medium L)d. de aliquo C, Nep — унижать кого-л.16) вредить, наносить ущербmultum detraxit ei, quod alienae erat civitatis Nep — ему (Эвмену) сильно вредило то, что он был иноземцем17)а) отвлекать, удалять (d. aliquem Galliā C; Hannibalem ex Italiā L)б) изгнать, вытеснить ( inimicum ex Galliā C)d. aliquem ad accusationem C — заставить кого-л. выступить обвинителемd. aliquem in judicium C — привлечь кого-л. к судебной ответственности19) освобождать, избавлять (d. alicui laborem, calamitatem C)animis alicujus d. errorem O — вывести кого-л. из состояния неуверенностиdetractā opinione alicujus rei C — если не верить чему-л.20) чернить, клеветать ( de absentibus detrahendi causa dicere C) -
14 irrogo
ir-rogo, āvī, ātum, āre1) предлагатьi. alicui aliquid — предлагать что-л. против кого л. (i. alicui legem C)2) присуждать, назначать, налагать, определять (alicui poenam peccatis H; supplicium, exsilium T)4) посвящать, отводить время ( labori Q)5) наносить, причинять (locis sanctorum injuriam Eccl; damnum Dig)i. sibi mortem T — лишать себя жизни -
15 obvio
ob-vio, āvī, ātum, āre1) идти навстречу (alicui Veg, Eccl)2) противиться, противодействовать (alicui Macr и alicui rei Dig, Sid)3) бороться, преодолевать ( vermibus Pall) -
16 renuntio
re-nūntio, āvī, ātum, āre1) приносить известие, возвещать, доносить, сообщать, уведомлять (alicui aliquid или de aliquā re C etc.); докладывать (aliquid ad senatum C; in concilium L)r. legationem C — дать отчёт о выполнении поручения2) объявлять, провозглашать ( aliquem consulem C); указывать, называть ( hostium numerum C)3) расторгать, прекращать (condicionem C; r. alicui amicitiam L; societatem и societati Dig); отказываться, отрекаться, отклонять ( alicui rei)r. rebus humanis или mundo Eccl — уйти от мирских дел4) отказываться от приглашения (r. ad aliquem Pl, ad cenam Sen) -
17 struo
strūxī, strūctum, ere [ sterno ]1) класть друг на друга, накладывать рядами или слоями (trabes, lateres Cs); громоздить ( montes ad sidera O); заваливать, загромождать ( altaria donis V)2) раскладывать, расставлять ( penum ordine V)3) накапливать (rem Pers; opes Pt)4) строить, выстраивать, возводить (muros saxo QC; domum H; acervum H; aggerem T); размещать, располагать (bene structa collocatio C; verba C); закладывать, класть ( initia alicuī rei T)5) устраивать ( convivia T)6) воен. выстраивать (omnes armatos in campo L; acies manipulatim structa L)7)а) готовить (mortem alicui T; sibi sollicitudinem C); подготовлять, замышлять, создавать (s. alicui insidias C, L)б) возбуждать (s. odium in alios C)8) загромождать, затыкать ( aures habere structas Eccl) -
18 corona
I corōna, ae f. (греч.)1) венок, венец, гирлянда (laurea C; quercea T); наград ной венок (c. castrensis, civica, navalis, obsidionalis, muralis Pl, C, AG etc.)decernere alicui coronam C — присудить кому-л. венокc. perenni fronde Lcr — венок из вечнозелёной листвы, т. е. неувядаемая поэтическая славаnectere alicui coronam H — сплести кому-л. венок, т. е. прославить кого-л.c. modici circuli L — венок небольшого диаметраc. fidei Eccl — мученический венец2) архит. край, кайма, карниз Vtr, PMвоен. бруствер, парапет (angusta muri c. QC)c. montium PM — кольцевая горная цепь3) круг слушателей, зрителей или собеседников, собрание людейmaximā coronā (sc. causam dicere) C — выступать с судебной речью перед многолюднейшим собранием4) межа Cato6) войско, ведущее осаду (urbem corona cingere, circumdăre, oppugnare, capere Cs, L etc.); гарнизон, расставленный по стенам осаждаемого города ( coronā vallum defendere L)II Corōna, ae f.Северный Венец (созвездие) C, Col, V, O etc. -
19 inconveniens
in-conveniēns, entis1) несогласный, несоответствующий, несовместимый (sequentium ac priorum inter se i. positio Q)3) неподобающий, недостойный (alicui Ap, Eccl) -
20 obtrudo
ob-trūdo, trūsī, trūsum, ere1) вталкивать, втыкать, вонзать ( aliquid inguinibus Ap)palpum alicui o. Pl — обмануть кого-л. ласковой лестью, подольститься к кому-л.4) окаймлять5) запрятывать, скрывать ( condĭta et obtrusa Sen)
См. также в других словарях:
JUDAEI — quae gens, dictum in voce Iudaea: sed et Christiani hoc nomine primis Annis venêrunt. Neque enim eorum quisquam erat per tempus aliquod, a Domini ascensu, qui non aut origine atque undiquaque Iudaeus, s. Hebraeus ex Hebraeis; aut e Gentibus, ut… … Hofmann J. Lexicon universale
LITURGIA — Gr. λειτουργία, voxapud patres in Eccl. frequens, non uno semper eodemque modo accipitur. Λειτουργεῖν primâ notione, est opus facere publicum, vel publice, quae significatio postea sese laxius explicuit. Apud Graecos Scriptores Platonem, Aristor … Hofmann J. Lexicon universale
PRESBYTER — I. PRESBYTER Hebr. Zeken, i. e. Senior, nomen titulusque eminentioribus olim, adeoque Praefectis Iuridicis Israelitarum, iam per intervallum Legis dationem in Sinai antevertens, tribui solitus et quidem his inprimis, uti vidimus supra, voce Iudex … Hofmann J. Lexicon universale
Kneeling and Genuflection — Genuflexion † Catholic Encyclopedia ► Genuflexion To genuflect [Lat. genu flectere, geniculare (post classic), to bend the knee; Gr. gonu klinein or kamptein] expresses: ♦ an attitude ♦ a gesture: involving, like prostration,… … Catholic encyclopedia
GNOME — Graece Γνώμη, Lat. Sementia Plurarch. ἀπ´φα???ις est καθολικὴ, περὶ τῶ κατα τὸν βίον, λόγῳ ???υντόμῳ, dictum generale et breve de re ad vitam pertinente. Quae cum personae alicui accommodarur, Νόημα, cum auctor additur, Χρεία dicitur. Illarum… … Hofmann J. Lexicon universale
HADRIANUS I — HADRIANUS I. centesimus decimus septimus Pontif, post Stephan. IV. Romanus fuit, fil. Theodoti. A Desiderio, Longobardorum Rege, infestatus, imploravit opem Caroli Mag. qui eum. Ticini obsessum cum tota familia cepit, confirmavitqueve donationem… … Hofmann J. Lexicon universale
HONOR — I. HONOR ab antiquis Deus est putatus, ut videre est apud Lactantium et Augustin. de Civ. Dei l. 4. c. 20. Illius templum, a M. Marcello renovatum fuit, quod multis ante annis erat bello Ligustico a Q. Maximo dicatum. Eius statua plerumque… … Hofmann J. Lexicon universale
IOSEPH — I. IOSEPH Cani sil. summ us Sacerdos, A. C. 47. II. IOSEPH Hierosolymorum Ep. A. C. 129. III. IOSEPH ab Arimathaea, ἀνὴρ εὐχήμων, uti vocatur in Euangelio, occultus Iesu Christi diseip. qui eiusdem corpus summo studio honorifice, ac pie… … Hofmann J. Lexicon universale
PRAEFECTUS — non eôdem semper fuit significatu. Nam et in re militari magnus eorum usus, et inter Provinciales Magistratus, non minor fuit. Scribit Dio, Octav. Augustum eos omnes, quos Provinciis extra Italiam sitis praeposuisset, Praefectos appellâsse,… … Hofmann J. Lexicon universale
VESTIARIUS — recentioribus Graecis Βεςτιάριος, qui vestes curabat. Non enim suppellecticarii apud Romanos haec cura erat, ut ex Pomponio ostendit Pignorius, sed peculiare id ministerium fuit, cuiusniodi servos domô, cum omni iure suo, legatâ, cedere legato,… … Hofmann J. Lexicon universale
ABJURANDI — patriam ritus, indigitatur apud Ebrardumin Graecismo: Abiurat patriam, numquam rediturus in illam: ubi abiur ar, est terram, vel provinciam natalem eiurate, relinquere, in exilium abire. Sic apud Arnoldum Lubecensem l. 2. c. 41. Dux per triennium … Hofmann J. Lexicon universale